Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου 2013

Τι μπορεί να μας κάνει καλύτερους οδηγούς

Γνωρίζετε ότι το να μιλάτε στο κινητό ή να στέλνετε μηνύματα όταν οδηγείτε είναι πράγματα που απαγορεύεται να κάνουν οι οδηγοί, καθώς τίθεται θέμα ασφάλειας. Ωστόσο, υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε στο αυτοκίνητο και για το οποίο δεν... χρειάζεται να ανησυχούμε. Να ανοίξουμε το ραδιόφωνο και να ακούσουμε μουσική.

Σύμφωνα με μια νέα έρευνα, το να ακούει κάποιος μουσική ενώ οδηγεί δεν αποτελεί επικίνδυνο περισπασμό για την προσοχή του. Αντιθέτως, οι συμμετέχοντες στην έρευνα οδηγούσαν πολύ καλύτερα με τη μουσική και ήταν πιο συγκεντρωμένοι στο δρόμο όταν έπαιζε το ραδιόφωνο.

Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Groningen στην Ολλανδία είχαν αρχικά την υποψία ότι η μουσική στο αυτοκίνητο θα έκανε την οδήγηση πιο επικίνδυνη, γι' αυτό και ερεύνησαν τις επιδράσεις της σε έμπειρους οδηγούς διεξάγοντας δυο μελέτες. Στην πρώτη, 15 συμμετέχοντες μπήκαν σε προσομοιωτές οδήγησης, ενώ έβλεπαν ένα βίντεο με κάποιον που οδηγούσε κι άκουγε ραδιόφωνο (άρα στην ουσία δεν οδηγούσαν οι ίδιοι).

Μετά το πέρας 40 λεπτών, οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να θυμηθούν αυτά που άκουγαν στο ραδιόφωνο. Ανακάλυψαν ότι, συνολικά, οι συμμετέχοντες θυμόντουσαν λίγα από αυτά που είχαν ακούσει, κάτι που έδειχνε ότι ήταν πιο επικεντρωμένοι στο δρόμο παρά στη μουσική.

Η δεύτερη έρευνα μελέτησε τους ίδιους ανθρώπους ενώ οδηγούσαν οι ίδιοι σε προσομοιωτές. Οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να επιλέξουν το είδος της μουσικής που άκουγαν, ενώ οδηγούσαν σε καταστάσεις τόσο μέτριου όσο και υψηλού κινδύνου. Για να τους ελέγχουν καλύτερα, οι ερευνητές έβαλαν τους συμμετέχοντες να οδηγήσουν στις ίδιες ακριβώς συνθήκες προσομοιωτικής οδήγησης χωρίς τη μουσική.

Συγκρίνοντας την ικανότητα των οδηγών να επικεντρωθούν στο δρόμο και στις δυο περιπτώσεις, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι συμμετέχοντες που άκουγαν μουσική, ενώ οδηγούσαν σε καταστάσεις υψηλότερου κινδύνου κατάφεραν να απομονώσουν τη μουσική και να επικεντρωθούν περισσότερο στην οδήγηση, γι’ αυτό και οδηγούσαν με μεγαλύτερη ασφάλεια. Επίσης, οι συμμετέχοντες που άκουγαν μουσική, ενώ οδηγούσαν σε καταστάσεις χαμηλού κινδύνου στην πραγματικότητα συγκεντρώθηκαν πιο πολύ στο δρόμο και οδήγησαν καλύτερα από ό,τι όταν δεν είχαν βάλει το ραδιόφωνο να παίζει.

Η επικεφαλής της έρευνας Linda Steg, καθηγήτρια περιβαλλοντικής ψυχολογίας στο πανεπιστήμιο Groningen, αναφέρει ότι επειδή η οδήγηση σε συνθήκες χαμηλού κινδύνου (μεγάλοι, πλατιοί δρόμοι με στροφές) μπορεί να είναι πολύ βαρετή, η μουσική βοηθάει τη βελτίωση της απόδοσης του οδηγού, οξύνοντας την προσοχή του και κρατώντας τον σε εγρήγορση.

Μολονότι οι ερευνητές δεν βρήκαν τίποτα που να υποδεικνύει ότι η μουσική υψηλής έντασης μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, η αύξησης της έντασης της μουσικής ίσως να μην είναι και η πιο έξυπνη τακτική για δύσκολες συνθήκες οδήγησης, λέει η Steg.

«Οι άνθρωποι σχεδόν αυτόματα κλείνουν τη μουσική όταν η κατάσταση στο δρόμο δυσκολεύει», αναφέρει η επιστήμονας, βασιζόμενη σε ανέκδοτες παρατηρήσεις. Οι συμμετέχοντες στην έρευνα δεν είχαν αυτήν την επιλογή, αλλά μπορούσαν να απομονώσουν τη μουσική με το μυαλό τους έτσι κι αλλιώς, καθώς δεν της έδιναν σημασία.

Φυσικά, δεν είναι όλοι οι ήχοι ίδιοι. Η Steg εφιστά την προσοχή για εκπομπές στο ραδιόφωνο όπου μιλάνε άνθρωποι, ενώ το ίδιο ισχύει και για κλήσεις που απαντάει κάποιος στο κινητό. Τίποτα από αυτά δεν είναι ίδιο με τη μουσική και επειδή αυτές οι δραστηριότητες χρειάζονται περισσότερη προσοχή από ό,τι η μουσική, ο οδηγός έχει αυξημένο κίνδυνο εμπλοκής σε ατύχημα, καθώς η προσοχή του διασπάται πιο εύκολα.